Hoe lang de traditie van het ‘tuimelduiven’ al bestaat, weet Ali niet exact, maar het staat vast dat het gebruik al eeuwen gebezigd wordt. De oorsprong ervan ligt in (Centraal-)Turkije, en het populaire gebruik verspreidde zich via emigratie over de rest van de wereld.
Dat is ook het geval voor de vijftiger Ali Aras, die de liefde voor tuimelaars (in het Turks: ‘taklaçi ‘) meekreeg in het eerste middelbaar, mede dankzij het enthousiasme van enkele nonkels. Ook nadat hij in 1992 trouwde en verhuisde van Turkije naar Genk, bleef hij zijn hobby verderzetten.
Als Ali trots zijn tuimelduiven laat zien, valt meteen op dat dit geen gewone duiven zijn. Deze duiven klapperen heel hard met hun vleugels en aan hun poten hebben ze precies extra veel veren. Gemiddeld worden de dieren zo’n 10 jaar oud. Ali’s oudste duif werd 17 jaar oud.
Het gaat zo vliegensvlug dat ik het eerst zelf niet goed zag, maar tijdens hun vlucht maken de duiven af en toe een achterwaartse salto. Dankzij de slow-motion-filmfunctie op een smartphone wordt het veel duidelijker zichtbaar wat een mooie kunstjes deze duiven kunnen doen.
Uit zichzelf doen de duiven dit niet. Het moet hen aangeleerd worden. Sommige duiven zijn er op een week tijd mee weg, bij andere duiven kan het tot negen maanden duren eer ze het onder de knie hebben. Hoe Ali het zijn duiven aanleert is niet helemaal duidelijk (of hij vertelt zijn geheim liever niet?), maar dat er veel tijd in zijn hobby kruipt is wel duidelijk. Elke dag is hij er uren mee bezig.
De kunst van het tuimelen moet dan ook constant onderhouden worden. Als Ali in de zomer met zijn familie op vakantie gaat, blijven de duiven op hok. En op die enkele weken tijd verleren de duiven enorm veel.
Door het kruisen van ‘goede’ duiven probeert Ali zo goed mogelijke tuimelaars te kweken. Via vrienden uit Turkije krijgt hij soms goede duiven uit zijn geboorteland. En via contacten in België ruilt en ontleent hij duiven om zo proberen steeds betere tuimelduiven te krijgen.
Via speciale Facebookgroepen en websites houdt Ali contact met andere kwekers en trainers van tuimelaars. Ali is niet verbonden aan een vereniging, maar organiseerde vroeger met andere kameraden-hobbyisten maandelijkse veilingen, waar op het hoogtepunt zo’n 200 personen aanwezig waren, uit België, Duitsland, Nederland, Groot-Brittannië… In grote kooien lieten de kwekers hun beste duiven aan het werk zien.
Ali vraagt me zeker niet zijn exacte adres te vermelden, want er worden wel wat tuimelduiven gestolen. Hij is daarom ook voorzichtig met wie hij thuis uitnodigt om met de duiven bezig te zijn.
Naast diefstal zijn de tuimelaars ook gevoelig aan ziekten. Daarnaast is Ali altijd alert voor valken als hij zijn duiven laat uitvliegen. Zijn duivenkoten zijn verder goed beschermd tegen vossen of marters. De huiskat valt de duiven gelukkig niet aan, maar brengt wel af en toe andere vogels mee.
Wij hebben ook Belgische tuimelaars en hebben het tuimelen niet moeten aanleren. Het is duidelijk een aangeboren kunstje die de moeite is om te bekijken. Een echt spektakel.
Goedendag, Ik lees hier dat jullie Belgische tuimelaars hebben. Ik ben op zoek naar een mooi koppel. Kunt u mij er mss aan helpen of kent u een fokker waar ik eventueel terecht zou kunnen? Mvg