In Kessenich, een Maasdorpje bij Kinrooi wordt bij het afsluiten van de kermis (begin juli) Malbroek berecht en nadien verbrand aan de Antjesbrug. Deze traditie wordt jaarlijks in ere gehouden door de plaatselijke schutterij. Malbroek, in de volksmond zo genoemd, verwijst naar de hertog van Marlbourough.
Proces tegen de Engelse generaal Malbourough
De Malbroekverbranding dateert van 1712 en is een symbolische actie ter herinnering aan John Churchill, hertog van Marlbourough die reeds op jonge leeftijd generaal werd. Het was een geniaal militair strateeg. Half Europa beefde voor hem. Zijn troepen maakten het – onder andere – in Vlaanderen nogal bont waardoor hij een slechte faam kreeg. Vanaf toen werden overal in onze streek ‘poppen van Malbroek’ verbrand.
Opvoering van een rechtszaak
Wegens werken aan het kerkplein kon dit jaar enkel de optocht plaatsvinden. Vanaf volgend jaar wordt opnieuw energie gestoken in het voorbereiden van een toneelstuk dat conform een traditie sedert 1991 op het kerkplein – dicht bij het schutterslokaal – opgevoerd zal worden. Het vast stramien van het scenario van dit toneelstuk is een rechtszaak die opgevoerd wordt met Malbroek als beklaagde. Het verdict staat op voorhand al vast: dood door verbranding. De toneelgroep ‘toneelvrienden van Kessenich’ zorgt voor het script, regisseur en toneelspelers. Jaarlijks wordt er gebundeld wat er in het voorbije jaar fout liep in het dorp. Alle fouten worden toegewezen aan Malbroek. Na de ‘openbare zitting’ deelt de jury de berechting mee aan de bevolking. Hoewel de insteek telkens dezelfde is, gaat men in het verhaal in op recente gebeurtenissen van het afgelopen jaar van de lokale gemeenschap, alsook van de rest van de wereld. Dit toneelstuk ligt volledig in handen van de schutterij. Malbroek wordt ‘gespeeld’ door een strooien pop die voorzien wordt van kledij en masker.
Optocht door het dorp
Na de zitting vertrekt het gezelschap van schutterij en fanfare naar de Antjesbrug. Malbroek wordt bovenop de brug – genoemd naar een vrouw genaamd Antje die vroeger een winkeltje uitbaatte in de onmiddellijke omgeving – gezet. Onder grote belangstelling van vele dorpelingen – jong en oud – die de optocht meeliepen, word de pop in brand gestoken en vervolgens in de beek geworpen.
Laatste bezoek aan de kermis
Terwijl het volk het verbranden aanschouwt en de laatste restjes van de pop wegstromen in de Antjesbeek, herstart de fanfare de optocht, gevolgd door de schutterij. Iedereen volgt mee richting kermis die hiermee afgesloten wordt.
Er zijn of waren ook Malbroek-verbrandingen in Lanklaar, Neeroeteren, Maaseik en Stokkem.
