Ontstaansgeschiedenis
In het Zuidlimburgse dorp Borlo (deelgemeente van Gingelom)worden sinds 2009 de Bevrijdingsfeesten georganiseerd. De initiatiefnemers zijn Rohnny Schils, zijn familie en een aantal vaste vrienden. Omdat Rohnny een grote verzameling attributen bezat uit WOII, hadden zij het plan opgevat om een event te organiseren rond Kerstmis 1944. Dit werd iets later uitgebreid naar december 1944 en heel snel werd het een permanent te bezoeken museum “Winter 1944”.
Het museum Winter 1944 brengt een getuigenis van een niet zo ver verleden dat toch al voor velen onbekend is geworden. De oudere generatie kan er zich in terug vinden en voor de jongeren kan het een ontdekking zijn. Naast de oorlogstaferelen, zijn er ook een aantal “huiselijke beelden” te zien van de plaatselijke bevolking tijdens de oorlogsperiode. Ook de vrouwen tijdens de oorlog worden niet vergeten, de collectie vrouwenuniformen heeft een stevige uitbreiding gekregen.Enkele cijfers: het museum heeft een oppervlakte van 800m² en bevat 260 mannequins, waarvan 1/3 vrouwen en kinderen , 37 taferelen en 57 vitrinekasten.
Rustplek voor Amerikaanse soldaten
In Borlo zelf werd er tijdens WOII niet gevochten, maar het lag pal in de driehoek Sint-Truiden, Landen, Waremme. Deze streek bij de Maas deed dienst als rustplek voor de Amerikaanse soldaten die deelnamen aan het Ardennenoffensief. Dat offensief liep van 16 december 1944 tot en met 25 januari 1945 en is vooral bekend door de slag bij Bastogne, in de Ardennen. De bevolking in die Zuid-Limburgse regio beleefde een sterk emotionele periode in de winter ’44-45. Wat als de Amerikanen dit offensief van de Duitsers niet zouden kunnen breken?
Borlo heeft dus veel herinnering aan de Amerikaanse bevrijders die daar in die rustkampen tijdens winter ’44-’45 verbleven.
De Bevrijdingsfeesten die de herinnering aan die winter levend willen houden, worden altijd tijdens het tweede weekend van september gevierd. Borlo werd immers bevrijd op 7 september ’44. De hele provincie Limburg volgde enkele dagen later. Op 12 september staken de geallieerde troepen de Belgisch-Nederlandse grens over.
Re-enactment battle
Vaste onderdelen van de Bevrijdingsfeesten zijn een officiële plechtigheid met Belgische en internationale sprekers, kransenlegging, optocht door vlaggendragers van vredelievende organisaties,parade met militaire voertuigen en last but not least een re-enactment van een battle tussen Amerikaanse en Duitse soldaten. Deze vindt plaats in de weiden en velden net buiten het dorp.
Een greep uit de lange lijst der genodigden: oud strijders en hun familie uit de US, burgers die WOII meegemaakt hebben, kinderen van oud strijders, het schepencollege en gemeenteraadsleden van de gemeente Gingelom, vertegenwoordigers van de NATO, vertegenwoordigers van de Amerikaanse Ambassade, vertegenwoordigers van het Geheim Leger, vertegenwoordigers Provincie Limburg …
Gemeente Gingelom steunt
De gemeente verleent haar praktische steun; ze geeft vlot vergunningen af voor dit event, ze plaatst gratis de nodige nadarafsluitingen enz. Elk jaar telt men tijdens het feestweekend per dag 600 à 700 geïnteresseerde toeschouwers en sympathisanten.
Ook Duitse kampen
Sinds 2009 zijn er niet alleen de Amerikaanse bevrijders in hun kampen te bezoeken, maar ook Duitsers. Men heeft daarmee gekozen om “de vijand” een menselijk gezicht te geven. Ook die gesneuvelden waren iemands vader, zoon of broer. Ook al wordt er een battle life nagespeeld door Amerikaanse en Duitse soldaten, de nadruk ligt op verbinding en verzoening. Na de battle is er ’s avonds een bal waarop de tegenstanders en hun toeschouwers gezellig een pint met elkaar drinken en dansen.
Dresscode jaren ‘40
Op de affiche staat: “Wil je graag de bevrijdingssfeer tijdens dit weekend Optimaal “echt” Beleven, zoek dan op zolder naar tijdsgebonden kledij uit de oorlogsperiode en breng ons in deze kledij een bezoek.”
De mensen in kleding uit de jaren ’40 brengen een speciale sfeer. Men waant zich werkelijk in de jaren ’40. Borlo herbeleeft tijdens het tweede weekend van september met zijn bezoekers de spannende sfeer van de bevrijdingsdagen in 1944.