Voor de voormalige bibliotheek “het Flambeeuwken” in Tongerlo, deelgemeente van de stad Bree, staat nog steeds het standbeeld van Rosse Lei, de deugniet van het dorp. Rosse Lei is een figuur uit de boeken van romanschrijver Jaak Langens, geboren in 1892 te Tongerlo. Rosse Lei is een guitige jongen met ruige, rossige haren. Hij zit vol kattenkwaad. Hij hield gans Tongerlo en omgeving in de ban met zijn schelmenstreken. Je zag hem overal met een “flits” in zijn zakken. Katapultschieten was zijn geliefkoosd spel.
Sedert 1980 organiseerde het dorp Tongerlo de Rosse Leifeesten om de traditionele spelen zoals katapultschieten, zaklopen, klompgooien en nog vele andere spelen in ere te houden. Eén van de dorpsgenoten bouwden privé een eigen schietbaan waar steeds meer mensen het katapultschieten als recreatiesport kunnen beoefenen. Zo ontstond heel organisch de katapultclub die na het beëindigen van de jaarlijkse Rosse Leifeesten het logo van de Rosse Lei mochten overnemen.
Club Rosse Lei, toegankelijk voor iedereen
In 2011 zakte de katapultclub Rosse Lei uit Tongerlo af naar de Vostert in Bree, naar de kantine van hondenvereniging Eureka. Elke vrijdagavond kan het katapultschieten beoefend worden in een schietbaan die in enkele minuten opgebouwd kan worden. De vereniging telt nu 19 leden, zowel mannen als vrouwen, jong en oud. Lutgard Keymis is reeds 25 jaar lid en is sedert 2011 voorzitster. Samen met Jack, Kristel en Max vormen ze het bestuur van katapultclub De Rosse Lei.
Naast een jaarlijks lidgeld van €10 en het aanschaffen van een katapult zijn er geen extra kosten verbonden om te kunnen deelnemen. Als je begint kan je ook gebruik maken van een katapult van de club. Dit maakt de toegang zeer laagdrempelig. Tieners komen met hun ouders of grootouders mee. Iedereen kan deelnemen, ongeacht je fysieke mogelijkheden. Indien je minder kracht hebt in je arm, wordt de elastiek van de flits gewijzigd. Zelfs rolstoelgebruikers kunnen deze sport beoefenen. Katapultschieten versterkt het concentratie- en coördinatievermogen alsook discipline.
Geschiedenis van het katapultschieten
Volgens Wikipedia is katapult een artilleriewapen uit de oudheid. De katapult werd in de 5deeeuw voor Christus uitgevonden in het oude Griekenland. Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog werden katapulten ook nog gebruikt. In Schotland is er nog steeds een legereenheid die geruisloos met katapult schieten om hun vijand te verjagen.
In de 20ste eeuw kennen we vooral de speelgoedkatapulten. De ouderen onder ons herinneren zich waarschijnlijk nog de kwajongensstreken van vroeger. Er werd op alles geschoten, bijvoorbeeld op de glazen isolatiepotten van elektriciteitspalen en op mussen.
Wereldwijd een geliefde volkssport
In Limburg is De Rosse Lei de enige katapultclub. België telt momenteel nog vier andere clubs. Vanuit de Belgische Katapultbond wordt jaarlijks een bondsbeker uitgereikt. Daarnaast is elke club verantwoordelijk om twee keer per jaar een wedstrijd te organiseren. Tijdens deze bijeenkomsten wordt steevast zoals vroeger soep voorzien en brood met kipkap, hesp of kaas, aangevuld met een schepje mosterd.
Ook worden er Europese- en zelfs wereldkampioenschappen georganiseerd. Vorig seizoen behaalden Bam Goovers en Jack Goovers twee keer een eerste plaats in het Belgisch Kampioenschap. Lutgard Keymis haalde er een 3de plaats. In het Europese kampioenschap te Tsjechië haalde Lutgard de 2de plaats. Kristel Janssen keerde uit Italië terug met een Europese medaille voor haar 1ste plaats.
In ons buurland Nederland is het flitsschieten helaas verboden. Vaak komen groepen vanuit Nederland dan ook naar de Rosse Lei voor een heerlijk avondje verzet met de katapult.
Jack Govers, penningmeester en verantwoordelijk voor de activiteiten van de club, vertoeft regelmatig in de kantine om groepen een spannende avond te bezorgen. Deelnemers schieten met een katapult om ter meest bordjes omver. De winnaar krijgt een Rosse Leibeker.
Heel wat bedrijven zakken af naar Rosse Lei om deze recreatiesport in te zetten als teambuilding. Ook familiefeesten vinden er hun plek. Regelmatig worden er ook workshops ‘initiatie katapultschieten’ ingericht.
Rosse Lei op verplaatsing
De club heeft zelfs een mobiele schietbaan die ze vrij snel in mekaar kunnen bouwen op verplaatsing. Op deze manier kan overal een stand ‘katapultschieten’ ingericht worden om mensen te laten kennis te maken met het katapultschieten. Zo konden we de Rosse Lei al meemaken op de St. Hubertusvieringen te Peer, de seniorensportdagen, pennenzakrock, …
Vaak worden ze ook gevraagd voor de schoolfeesten van basis- en secundair onderwijs.
Eenvoudige regels en materiaal
In België, en bij het Europees Kampioenschap dat in België wordt georganiseerd, wordt er geschoten op schijfjes van verschillende grootte uit metaal of kunststof. Elke deelnemer krijgt 4 x 7 glazen knikkers en schiet in 4 rondes op 7 doelschijven die op 10 meter afstand opgesteld staan. Elke doelschijf heeft een punten-score overeenkomstig zijn grootte en elk schot telt mee voor het eindtotaal dat maximaal 120 is. Op de vloer van de ‘schietstand’ en achter de schietschijven bevinden zich rubberen matten om het weg ketsen van de knikkers te vermijden. De katapulten worden vervaardigd uit hout. Eén van onze clubleden maakt zelf zo’n schiet tuigen van noten-, eiken- of seringenhout. De rek is uit een speciaal soort rubber vervaardigd.
